Raads­voorstel Vast­stellen Uitgangs­pun­ten­no­titie Mobi­li­teitsplan Dordrecht 2040

Bijdrage deel 1

De heer Groenewege (Partij voor de Dieren): Dank u wel, voorzitter. De Partij voor de Dieren kan zich voor een groot deel aansluiten bij de woordvoering van VVD, GroenLinks en partijen die in die lijn spraken. De Partij voor de Dieren denkt niet dat het mogelijk is om de brede principes die we vandaag gaan vaststellen door te rekenen op het detailniveau dat Op Ons Eiland zoekt. Als we bijvoorbeeld kijken in die principes, dan staat er iets als, we creëren buurthubs. Hoe je het effect daarvan op het verkeerssysteem van Dordrecht wil doorrekenen, zonder dat dat nader is uitgewerkt, dat vinden wij heel lastig voorstelbaar. En we denken dat als we zo'n onderzoek wel zouden gaan doen op dit moment dat dat een schijnzekerheid biedt, en dat die principes eerst nadere uitwerking behoeven.

De heer Gündogdu (Op Ons Eiland): Voorzitter.

De voorzitter: Gaat uw gang, de heer Gündogdu.

De heer Gündogdu: Mag ik dan een voorbeeld geven? In de bijlage bij dit amendement heeft u ook kunnen lezen dat de ontwikkeling van de StadsAs, zoals die nu wordt genoemd, per etmaal een verkeersbeweging met zich meebrengt van 21.000 vervoers- of verkeersmodaliteit. Die gegevens hebben we. En het is niet maar even op een bierviltje zomaar berekend. Wij hebben al enig inzicht wat dit betekent. Ik ben ook benieuwd of dat u op een ander standpunt brengt.

De heer Groenewege: Nee, voorzitter, want wij delen ook de mening van de PvdA dat we geen vertraging willen brengen in het proces. Maar ik ga even verder waar ik gebleven was.

We vinden dat Op Ons Eiland en de mede-indieners te veel een technocratische benadering kiezen, waar wij de uitgangspunten voor het Mobiliteitsplan ook vooral als een politieke afweging zien, als een politieke keuze. Hoe willen wij dat de mobiliteit in Dordrecht eruit komt te zien? Dat is eigenlijk de vraag die voorligt. En dat is geen technische vraag. Wij zien de vele moties en amendementen die zijn ingediend ook als een gezonde democratische procedure. En we delen niet het oordeel van de VSP erover. Eigenlijk zouden we willen dat de raad vaker zo betrokken is bij voorstellen die hier passeren. Dan het amendement van het CDA. Dat steunen we. De Uitgangspuntennotitie van het college was 34 pagina's vol tekst. En dat biedt geen duidelijke sturing voor concrete uitwerking in het Mobiliteitsplan. En wij denken dat 14 concrete uitgangspunten dat op een betere manier doen. Dank u wel.

Indienen moties/amendementen

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren heeft drie moties op dit onderwerp.

Bakfiets

We beginnen bij de bakfiets. Want we zien die bakfiets kort genoemd, in de Uitgangspuntennotitie. Ik citeer: “Logistiek per bakfiets wordt steeds meer gemeengoed,” zo stelt het college. En dat is hartstikke mooi, want bakfietsen zijn een duurzame en uitstootvrije manier om goederen of kinderen te vervoeren, waar je normaal een auto voor nodig hebt.

Maar het is lastig om de bakfiets als volwaardig alternatief voor de auto te gebruiken in Dordrecht. Er is nauwelijks parkeerruimte beschikbaar in de binnenstad en bij de stations, en aan deelbakfietsen heeft het college ook nog niet gedacht. In onze motie “STBOMP: Ook ruimte voor de bakfiets”, mede-ingediend door de ChristenUnie/SGP, roepen we het college op om dit te onderzoeken en de uitkomsten daarvan mee te nemen in het Mobiliteitsplan.

Ontvlechten

Dan ontvlechten, voorzitter. Dat is een mooi woord om te beschrijven dat bijvoorbeeld fietsroutes en autoroutes los van elkaar door de stad bewegen, en elkaar zo min mogelijk kruisen. Dat komt de doorstroming van beide vervoersmiddelen ten goede, en ook belangrijk, de veiligheid van fietsers.

Ontvlechten wordt al volop toegepast in Dordrecht, voorzitter. Denk bijvoorbeeld aan de fietsroute vanuit Dubbeldam naar de binnenstad langs landgoed Dordwijk. Een groot stuk daarvan ligt los, waardoor fietsers en automobilisten geen last van elkaar hebben.

De Partij voor de Dieren vond het dan ook een beetje vreemd, voorzitter, dat ontvlechten geen onderdeel lijkt te zijn van de uitgangspunten voor het Mobiliteitsplan. Het lijkt ons goed als daar nog eens goed naar gekeken wordt. Waar liggen nog kansen om routes van verschillende vervoersmiddelen van elkaar te ontvlechten? Vandaar onze motie “Onderzoek waar Dordrecht kan ontvlechten”, die we samen met de ChristenUnie/SGP indienen.

Milieuzone

Voorzitter, ik sluit af met luchtkwaliteit.

“De lucht boven Dordrecht is 74 dagen per jaar te smerig om in te ademen,” dat stond vorige week vrijdag in het AD. Dit bleek uit nieuwe cijfers van TNO.

TNO constateert ook dat de verbetering van de luchtkwaliteit de laatste jaren stagneert. Vooral fijnstof blijkt een probleem te zijn. 80% van de gezondheidsschade door luchtverontreiniging is toe te schrijven aan fijnstof. In Dordrecht sterven ieder jaar gemiddeld ruim 60 mensen vroegtijdig doordat ze zijn blootgesteld aan fijnstof en die fijnstofverontreiniging wordt voornamelijk ook lokaal veroorzaakt. Daarom adviseert TNO een lokale bronaanpak van fijnstof. “Cruciaal”, noemt TNO die.

Mooie inspiratie voor dit college, vinden wij, aangezien het college in het coalitieakkoord heeft aangegeven dat schone lucht van levensbelang is. In de Uitgangspuntennotitie, die we vandaag voor kennisgeving gaan aannemen, lezen we wel het een en ander over schone lucht, maar het blijft wachten op de eerste concrete maatregel van dit college om de luchtkwaliteit te verbeteren.

Gelukkig zijn we bij de Partij voor de Dieren niet te beroerd om een voorzetje te geven. Een aantal steden heeft, om de grootste vervuilers en de vieste auto’s uit hun stad of uit hun binnenstad te weren, een milieuzone ingesteld. En wij denken dat het nuttig zou zijn om eens te onderzoeken of dat in Dordrecht ook zou helpen en wat de mogelijkheden zijn. Vandaar onze motie “Onderzoek milieuzones”.

Dankuwel.

Bijdrage deel 2

De heer Groenewege (Partij voor de Dieren): Dank u wel, voorzitter. De Partij voor de Dieren is te spreken over de veertien uitgangspunten die ten grondslag gaan liggen aan het nieuwe Mobiliteitsplan. We delen het enthousiasme van wethouder Van der Linden over het STOMP-principe, waarbij duurzame vervoerswijzen zoals wandelen, fietsen en het openbaar vervoer prioriteit krijgen.

Paradoxaal genoeg is het ook voor automobilisten zelf beter dat andere vervoerswijzen prioriteit krijgen. Een stad die alle ruimte biedt aan auto's, zoals sommige partijen in deze raad willen, staat binnen de kortste keren vol met auto's en vast met auto's. In je auto is er dan geen doorkomen meer aan. Hoe meer auto's, hoe minder mobiliteit. De Partij voor de Dieren zal de amendementen van de VVD en van de VSP dan ook niet steunen.

Tegenover alle andere amendementen en moties staan we positief, behalve de motie van de SP die oproept tot een doorgaande fietsroute aan de noordzijde van het Wantij. Fietsen door het groen, leuk, zal de SP hebben gedacht. Maar wat blijft er van het groen over als je er een doorgaand fietspad doorheen trekt?

Ook wil de SP met deze motie Natuurvriendenhuis De Kleine Rug ontsluiten. Nu een besloten hostel midden in het groen, waar je alleen met een bootje kan komen. Voorzitter, ik heb vanochtend met De Kleine Rug gebeld. Ze waren volledig verrast door dit voorstel van de SP. En zitten er ook niet op te wachten, omdat het hun eigen rustige plekje verpest.

Ook zien ze vele praktische bezwaren. Er zou een dure, hoge brug moeten worden aangelegd over de Westergoot naar het haventje. Waterbedrijf Evides wordt niet blij van de drukte langs hun spaarbekken, waar mensen nu alleen met toestemming mogen komen. En de smalle strook tussen het Wantij en het spaarbekken, waar dit fietspad zou moeten komen volgens de SP, wordt door Staatsbosbeheer beheerd als stiltegebied waar bijzondere vogels voorkomen.

Voorzitter, u snapt dat de Partij voor de Dieren niet kan instemmen met dit ondoordachte voorstel van de SP. En sterker nog, we zijn teleurgesteld dat de SP dit voorstel überhaupt heeft ingediend. De SP heeft altijd haar mond vol over participatie, over burgers aan de voorkant betrekken. Maar ze dienen een motie in over Natuurvriendenhuis De Kleine Rug, zonder daarmee contact te hebben gezocht.

En daarbij heeft de SP in haar verkiezingsprogramma staan, ik citeer. “Het Wantij wordt erkend als een belangrijke ecologische verbinding tussen de Merwede en de Biesbosch. De natuurlijke oevers worden hier zoveel mogelijk behouden of hersteld.” Einde citaat. En wat doet de SP met deze motie? Er een doorgaande fietsroute doorheen trekken, dwars door het groen waar je nu niet eens kan komen als mens.

De voorzitter: Bij interruptie, de heer Portier.

De heer Groenewege: Verrassend.

De heer Portier (SP): Voorzitter, het overgrote gedeelte van de route dat in de motie benoemd wordt, heeft betrekking op wat nu eigenlijk grasvelden zijn langs het Wantij, tussen de flats en het water. Het is een totale karikatuur om te doen alsof dat een gigantisch belangrijk natuurgebied zou zijn. Er is nu ook al een mogelijkheid om te fietsen. Alleen zitten fietsers en voetgangers daar regelmatig in de weg.

Dan wat betreft het spaarbekken. We hebben alleen gekeken van, kijk naar wat daar mogelijk is. We hebben niet gezegd van, daar moet nu per se die fietsroute komen. Er wordt met een kanon op een muggen geschoten, in de woordvoering van de heer Groenewege.

De heer Groenewege: Voorzitter, ik lees opnieuw voor. “De natuurlijke oevers van het Wantij worden zoveel mogelijk behouden of hersteld.” Het omgekeerde is nu het voorstel van de SP.

En ik heb alle praktische bezwaren van Natuurvriendenhuis De Kleine Rug genoemd. De SP kan beweren dat dit maar een onderdeel is van hun motie, maar het is er wel een onderdeel van. En als wij hier als raad mee instemmen, dan geven we het college deze onmogelijke opdracht. En de Partij voor de Dieren wil de raad oproepen om dat niet te doen. Ik had nog een aantal vragen gehoord...

De heer Kuhlmann (VVD): Voorzitter.

De voorzitter: U heeft ook nog een interruptie van de heer Kuhlmann.

De heer Kuhlmann: Het kan natuurlijk een leuk spel zijn om een beetje de SP te bashen. En wij zijn ook zeker nog benieuwd naar het oordeel van het college over deze motie. En dat vind ik echt een beetje gek om dat zo te stellen. Wat de heer Groenewege zojuist deed, is te stellen alsof het in niemands belang is als zo'n fietspad wordt aangelegd, dat er niet is geluisterd. Als het zo is, en dat wil ik best van u aannemen als u gebeld heeft met de mensen van dat Natuurvriendenhuis, dat die het misschien niet zo'n aardig idee vinden. Dat betekent natuurlijk niet dat er nog heel veel andere Dordtenaren kunnen zijn die profijt kunnen hebben van zo'n fietspad. Nogmaals, ik ben erg benieuwd naar het oordeel van het college hierover, maar het beeld wat u schetst alsof niemand erop zit te wachten, dat lijkt me gek en doet ook denk ik niet recht aan de tijd en energie die de SP heeft gestoken in deze motie.

De heer Groenewege: Voorzitter, ik weet niet waar de heer Kuhlmann heeft gehoord dat ik beweerde dat niemand erop zit te wachten, want volgens mij heb ik dat niet beweerd. Ik heb gezegd dat het Natuurvriendenhuis er niet op zit te wachten. Ik heb gezegd dat het Natuurvriendenhuis een aantal praktische bezwaren naar voren heeft gebracht. Ik heb gezegd dat de SP het Natuurvriendenhuis, die het betreft, niet heeft betrokken. En dat is het.

Dan wilde ik ingaan op een aantal vragen die ik heb gehoord. Er werden wat vragen gesteld over openbare fietsoplaadpunten. Dat is een motie die wij mede indienen als Partij voor de Dieren. En dat doen we mede omdat het een onderzoeksmotie is. We willen graag dat het college eens nader kijkt van, wat is de meerwaarde en waar kunnen die komen? En wat dat betreft willen wij ons ook aansluiten bij het betoog van de heer Gündogdu (Op Ons Eiland) van eerder vandaag, dat het goed zou zijn om een aantal aspecten van het Mobiliteitsplan beter tegen het licht te houden. Wij denken dat dat heel verstandig is.

Wat wij niet delen met de heer Gündogdu en waarom wij tegen zijn amendement hebben gestemd, is dat we die veertien uitgangspunten op die manier moeten benaderen. Want daarvoor vinden wij ze te vaag. Maar zo'n concreet idee als waar kunnen fietsoplaadpunten worden gerealiseerd, is iets wat je prima in onderzoeksvorm als opdracht aan het college kan meegeven. En dat willen we met deze motie, samen met ChristenUnie/SGP en, bij mijn weten, GroenLinks doen.

Wij vinden het ook zorgwekkend dat de raad zo lacherig doet over luchtkwaliteit. En daarom steunen we ook de motie van de PvdA over dit onderwerp. En wellicht komen we met een agenderingsverzoek, in samenwerking met het CDA. Maar dan moeten we maar eerst eens zien hoe dit loopt vandaag.

Ik wil ook reageren op een vraag van de PvdA, direct aan mij gesteld, over onze motie over milieuzones. De PvdA stelde namelijk dat ze moeite hebben met de focus die wij hebben op de binnenstad. Nou moet ik zeggen dat ik dat commentaar niet begrijp. Want in de motie wordt helemaal niet gesteld waar de milieuzone zou moeten komen. Sterker nog, het is een heel open motie die het college oproept om te onderzoeken waar hij zou kunnen komen. Of dat in de binnenstad is of elders. Volgens mij ligt dat helemaal open en is daarmee de weg vrij voor de PvdA om voor deze motie te stemmen.

Een laatste vraag die aan mij is gesteld, is een vraag van GroenLinks over de betaalbaarheid van het vervoer als we een milieuzone instellen.

De heer Safranti (DENK): Voorzitter.

De voorzitter: De heer Safranti, bij interruptie.

De heer Safranti: Toch even over die milieuzone. Waarom zou je in een wijk waar weinig auto’s zijn, en als we naar grotere steden kijken, ook een beetje in vergelijking met de gemeente Dordrecht, dan zijn de milieuzones met name in de binnenstad. Mijnheer Groenewege geeft aan, dat benoemen we juist niet in de motie. Mijn vraag is, waar ligt die voorkeur dan wel? Is dat de binnenstad of een andere wijk of een gebied in Dordrecht?

De heer Groenewege: Voorzitter, wat de Partij voor de Dieren betreft, doen we het in de hele stad. Maar waar we over stemmen, is deze motie. En daarin geven we geen locatievoorkeur aan. We geven het college de opdracht om eens te kijken waar het kan.

En wat de meerwaarde is van een milieuzone, is dat je de luchtkwaliteit verbetert. Dat is de meerwaarde van de milieuzone. Of je hem in de binnenstad instelt of in Crabbehof of waar dan ook, die mensen die daar wonen knappen ervan op. Dat is de meerwaarde van een milieuzone.

De heer Safranti: Voorzitter, even ter aanvulling. U komt met de motie. U heeft iets kunnen constateren of signaleren en u wilt dat dat onderzocht wordt. Dan ga ik er wel vanuit dat u ongeveer weet welk gebied qua luchtkwaliteit achteruit is gegaan of achteruit gaat. Heeft u daar ook nog naar gekeken?

De heer Groenewege: Zeker. In heel Dordrecht is de luchtkwaliteit beroerd. Er zijn verschillende kaartjes. Ik heb ook in de motie gelinkt naar een kaartje, die u zelf kunt openen, waarop u kunt zien hoe het met de luchtkwaliteit in Dordrecht gesteld is.

Het is trouwens, wat u eerder zei, niet waar dat alle milieuzones zich beperken tot de binnenstad. Want bijvoorbeeld de milieuzone die gaat over brommers in Den Haag, die beslaat de hele gemeente Den Haag. Dat is ook nog een optie waar je voor zou kunnen kiezen.

De voorzitter: Gaat u verder.

De heer Groenewege: Een laatste vraag. Dat ging erover, als we een milieuzone instellen, hoe zorgen we er dan voor dat mensen nog betaalbaar die zone kunnen binnenrijden? En de Partij voor de Dieren zet in op betaalbare alternatieven voor mensen die geen privéauto kunnen betalen. Want die mensen bestaan nu al. Laten we wel beseffen dat het geen probleem is dat we introduceren als we een milieuzone instellen. Het probleem dat er mensen zijn die zo arm zijn dat ze nu al geen privéauto kunnen betalen, is gewoon een actueel probleem. Daar moet je nu al rekening mee houden. En daarom zet de Partij voor de Dieren ook in op betaalbaar deelvervoer. Daarom steunen wij en hebben wij mede ingediend de motie van GroenLinks over betaalbaar deelvervoer. Maar ook ov, ook fietsen, ook wandelen vinden we in dat licht belangrijk. Dank u wel.