Raads­voorstel Vast­stellen Perspec­tiefnota 2025

Voorzitter,

Het kan niemand ontgaan zijn: er komt een financieel tekort aan. Al jaren worden we hiervoor gewaarschuwd met het onheilspellende woord ‘ravijnjaar’. Het college is er vroeg bij. Anderhalf jaar voor het ravijnjaar begint komt er een participatieproces met de stad, tot en met mei volgend jaar. Op zich heel verstandig om het op die manier aan te pakken.

Maar het tekort is eigenlijk nog vrij beperkt. 20 miljoen euro per jaar - klinkt als een hoop, maar op totale uitgaven van zo’n 620 miljoen euro per jaar is het maar zo’n 3%.

Maar er is nog een tekort dat al jaren speelt. Een tekort dat geen 3% bedraagt van het budget, maar 300%. Een tekort dat daadwerkelijk een existentiële bedreiging vormt. En dan heb ik het natuurlijk over het ecologische tekort.

Het budget is wat de Aarde kan bieden. Ons verbruik is wat wij aan de natuur onttrekken. En ons verbruik is helaas vier keer zo groot als het budget.

Op 1 april was wat de Aarde kan bieden op. De rest van het jaar, dus ook vandaag, leven we op de pof van toekomstige generaties, die dat ons ongetwijfeld niet in dank zullen afnemen.

We stoten te veel broeikasgassen uit, die de oceanen niet kunnen opnemen. We stoten te veel stikstof uit, waardoor onze natuur naar de knoppen gaat. En ook in Dordrecht, ook op gemeentelijk niveau, moeten we aan de bak.

Want wat we eten is goed voor een kwart van wat wij van deze planeet vragen. Als we onze vlees- en zuivelconsumptie halveren, valt Earth Overshoot Day niet op 1 april maar op 15 april. Als we daarnaast 50% minder voedsel verspillen, schuift Earth Overshoot Day nog een week verder op: naar 22 april. Als alle transport emissieloos zou zijn, doen we het nog beter: 10 mei. En als we de landelijke klimaatdoelen voor 2030 halen, zijn we nog 32 dagen verder: op 11 juni valt Earth Overshoot Day dan.

En waarom nu deze boodschap vanuit de Partij voor de Dieren? Omdat dit probleem sleept, op de lange termijn, en het veel te makkelijk is om de urgentie van dit probleem te vergeten. Om te navelstaren, naar kleine, lokale belangen, en het algemeen belang en deze grote missie voor onze generatie te vergeten.

De Partij voor de Dieren wil dat deze taak scherp voor ogen blijft. We hebben niet de luxe om te kiezen voor het makkelijke verhaal. We hebben een pijnlijke maar eerlijke boodschap te verkopen. Die boodschap is dat we in een klimaatcrisis zitten. Dat alle zeilen bij moeten om het tij te keren. Al onze verworvenheden, al onze consumptie, moeten we tegen het licht houden. In ons eigen belang, maar zeker in het belang van onze kinderen en kleinkinderen.

Konden toekomstige generaties maar inspreken. Konden ze maar brieven naar de raad sturen. Konden ze maar alternatieve plannen voorleggen, voor meer bomen in plaats van meer parkeerplaatsen. Hadden ze maar een stem in de samenstelling van deze gemeenteraad. Misschien dat onze impact op hun levens dan wel urgent zou hebben gevoeld.

Iedere generatie zit boordevol plannen, over hoe zij het beter zullen gaan doen dan hun ouders. Maar eenmaal met de vingers aan de knoppen, is het maar al te makkelijk om op de oude voet verder te gaan. Aan ons de taak dit te doorbreken, zodat wij een planeet nalaten die het waard is om nagelaten te worden.

Wezens zonder stem, voorzitter, komen er in deze raad bekaaid vanaf. De coalitie kiest er bewust voor om oude bomen te verwaarlozen. Om ze niet te behouden als groen erfgoed voor toekomstige generaties, maar om ze te laten omvallen. Partijen die hiervoor kiezen prediken in deze zaal prachtige, zalvende teksten, over rentmeesterschap, of over zorg voor de schepping - terwijl op de achtergrond het geluid klinkt van kettingzagen die in opdracht van deze partijen diezelfde schepping omzagen. Er zit ook een partij in de coalitie die zich voortdurend drukmaakt over de aantrekkelijkheid van de stad. Maar hoe aantrekkelijk is een binnenstad waar alle oude bomen zijn verdwenen? Hoeveel mensen zouden daar op een snikhete zomerdag doorheen willen wandelen, als er ook steden in de omgeving zijn die hun oude bomen wel hebben gekoesterd? Had de toekomst maar een stem in deze raad.

Maar er zijn nog meer wezens zonder stem: de dieren. Van de 620 miljoen euro die we per jaar uitgeven als gemeente gaat nu slechts 0,04% naar de dieren (€ 265.500). 1/2500e deel, ongeveer. Voor uw beeld: van iedere 100 euro die we uitgeven, gaat er maar 4 cent naar de dieren.

Maar als we het dierenbeleid zoals het college dat voorstelt uitvoeren wordt dat 6 cent van de 100 euro (€ 394.500). Een microscopisch klein stapje in de goede richting, maar nog steeds beschamend weinig. En zelfs die minuscule beweging is al controversieel bij partijen die beweren dat ze het belangrijk vinden dat dieren goed worden behandeld.

Voorzitter, wij hebben in eerste termijn nog geen moties. Maar we gaan graag het gesprek met de raad aan over het budget voor de stemlozen en zullen wellicht in tweede termijn moties presenteren. Dankuwel.